ភរិយា សម្តេចក្រឡាហោម ចែកអំណោយជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៥២២គ្រួសារ នៅស្រុកឯកភ្នំ

  

 បាត់ដំបង: ថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ នៅថ្ងៃ១២រោច ខែផល្គុន ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹងថ្ងៃអង្គារ ទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ លោកជំទាវ ញ៉ែម សាខន សម្តេចក្រឡា ហោម ស ខេង ប្រធានកិត្តិយសក្រុមអ្នកម្តាយមនុស្សធម៌ ឯកឧត្តម ស សុខា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និង កីឡា ឯកឧត្តម អ៊ុយ រី ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត និង ឯកឧត្តម សុខ លូ អភិបាលខេត្តបាត់ដំបង បានអញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីសំណេះសំណាល និង ចែកអំណោយជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលមានជីវភាពលំបាកចំនួន ៥២២គ្រួសារ នៅស្រុកឯកភ្នំ។

ឯកឧត្តម ស សុខា បានមានប្រសាន៍ថា ក្នុងនាមសម្តេចក្រឡាហោម និងលោកជំទាវ សូមឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន រួមគ្នាអនុវត្តគោលការ៥ចំណុច ដែលរួមមាន៖

ទី១. សូមបន្តចូលរួមទប់ស្កាត់ការឆ្លងរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ នៅក្នុងសហគមន៍ តាមរយៈការអនុវត្តរាល់វិធានការចាំបាច់នានា ដែលក្រសួងសុខាភិបាល ក៏ដូចជាអាជ្ញាធរបានណែនាំ ដោយចាប់ផ្តើមពីការការពារខ្លួនឯង សមាជិកគ្រួសារ កុំឱ្យឆ្លងជំងឺនេះ និងទទួលការចាក់វ៉ាក់សាំងឱ្យបានគ្រប់ដូស តាមដំណាក់កាលដែលរាជរដ្ឋាភិបាលផ្តល់ជូន ។ ទី២. បន្តស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ឱ្យបានទាន់ពេលវេលា ក្នុងករណីមានតម្រូវការចាំ បាច់នានា ដើម្បីអាជ្ញាធរដោះស្រាយ ឬក៏ចាត់បញ្ជូន ក៏ដូចជាមានសំណើមកកាន់ថ្នាក់លើបន្ត ។ ទី៣. សូមបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ បង្កើនការដាំដុះដំណាំផ្សេងៗ ចិញ្ចឹមសត្វ និងអនុវត្តកម្មវិធីវារីវប្បកម្ម ដើម្បីលើកកម្ពស់ជីវភាព និងសម្រាលដល់ការលំបា កក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។ ទី៤. សូមអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន បន្តខិតខំប្រឹងប្រែងតាមដានរាល់ស្ថានភាពជីវភាពរបស់ប្រជាពល រដ្ឋ ដោយកំណត់មុខសញ្ញាជនរងគ្រោះ និងជនងាយរងគ្រោះក្នុងបរិការណ៍ នៃវិបត្តិកូវីដ-១៩ ឱ្យបាន ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការត្រៀមលក្ខ ណៈជួយអន្តរាគមន៍បានទាន់ពេលវេលា។ ពោលគឺមិនត្រូវទុកពលរដ្ឋណាម្នាក់ ដែលមានបញ្ហាឱ្យនៅរងាឯកា ដោយយើងមិនបានដឹងនោះទេ ពិសេសមិនត្រូវឱ្យមានការរើសអើងកើតឡើងឡើយ ។ ទី៥. សូមអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន បន្តយកចិត្តទុកដាក់ថែរក្សាសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព ជូនប្រជាពលរដ្ឋ ដោយអនុលោមទៅតាមគោលនយោបាយភូមិ ឃុំ សង្កាត់ មានសុវត្ថិភាព របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ។

នាឱកាសនោះផងដែរ លោកជំទាវ ញ៉ែម សាខន ស ខេង និង ឯកឧត្តម ស សុខា ក៏បាននាំយកនូវអំណោយដ៏ថ្លៃថ្លា របស់សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងជាប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាល ចុះមូលដ្ឋានខេត្តបាត់ដំបង ចែកជួនដល់ប្រជាពលរដ្ឋជួបការលំបាកចំនួន ៥២២គ្រួសារ ដោយក្នុងមួយគ្រួសារៗទទួលបាន អង្ករ ២៥គីឡូក្រាម, មី១កេស, ត្រីខកំប៉ុង១យួរ, ទឹកត្រី២យួរ, ទឹកស៊ីអ៊ីវ២យួរ, អំបិល២គីឡូក្រាម, ទឹកបរិសុទ្ធ២កេស, ម៉ាស១ប្រអប់, ខោអាវកីឡា១កំប្លេ, និងថវិកាចំនួន ២ម៉ឺនរៀល ៕ដោយ ណយ នឿន (ប្រភព:រដ្ឋបាលខេត្តបាត់ដំបង) សម្រួលផ្សាយដោយ៖ dara

(សូមអានបន្ត)

រដ្ឋបាលខេត្តកណ្តាល បើកកិច្ចប្រជុំស្តីពីការសិក្សាពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សរបស់សហគមន៍

 

កណ្តាល: ថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ នៅថ្ងៃ១២រោច ខែផល្គុន ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹងថ្ងៃអង្គារ ទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ រដ្ឋបាលខេត្តកណ្តាល បានបើកកិច្ចប្រជុំស្តីពីការសិក្សាពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សរបស់សហគមន៍ ដែលរស់នៅកន្លែងតាំងទីលំនៅថ្មី ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ២០២០ សម្រាប់ភូមិសាស្ត្រខេត្តកណ្តាល ក្រោមអធិបតីភាពលោក ប្រាក់ សារ៉ាត់ អភិបាលរងខេត្តកណ្តាល ។

ក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះដែរមានគោលបំណង សិក្សាពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សរបស់សហគមន៍ ដែលរស់នៅកន្លែងតាំងទីលំនៅថ្មី ដើម្បីជួយគាំទ្រ និងផ្តល់ឱ្យនូវសិទ្ធិមានកម្រិតជីវភាពរស់នៅសមរម្យ រួមទាំងសិទ្ធិទទួលបានស្បៀងអាហារ ទឹកស្អាត និង អនាម័យ ព្រមទាំងសិទ្ធិទទួលបានមជ្ឈដ្ឋានដែលមានសុខភាពល្អ ការអប់រំ និងការយកចិត្តទុកដាក់ពីអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច។

ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះក៏បាន ធានានូវលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការអនុវត្តច្បាប់ និងគោលនយោ បាយជាតិ ជាពិសេសការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ដោយអនុវត្តស្របតាមនិយាម និងបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ រួមទាំងនិយាម និងបទដ្ឋានស្តីពីសិទ្ធិមានលំនៅឋានសមរម្យ និងកម្រិតជីវភាពរស់នៅសមរម្យ ៕ដោយ ណយ នឿន (ប្រភព:រដ្ឋបាលខេត្តកណ្តាល) សម្រួលផ្សាយដោយ៖ dara

(សូមអានបន្ត)

ក្រសួងព័ត៌មាន បើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពី តួនាទីរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន ក្រោមប្រធានបទ «ទន្លេតែមួយ អនាគតតែមួយ»

  

 ភ្នំពេញ:ថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២  នៅថ្ងៃអង្គារ ទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២នេះ អគ្គនាយកដ្ឋានព័ត៌មាន និងសោតទស្សន៍ នៃក្រសួងព័ត៌មាន បានបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាល ស្តីពី តួនាទីរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន ក្រោមប្រធានបទ «ទន្លតែមួយ អនាគតតែមួយ» ដែលកម្មវិធីនេះធ្វើឡើងនៅសណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញ។

វគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះ បានធ្វើឡើងក្រោមអធិបតីភាព ឯកឧត្តម គឹម គុណវឌ្ឍន៍ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន តំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ឯកឧត្តម ខៀវ កាញារីទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៍មាន ដោយមានការអញ្ជើញចូលរួមពីសំណាក់ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងព័ត៌មាន មន្ទីរព័ត៌មានរាជធានី-ខេត្ត និងបណ្តាអ្នកសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិ ដែលកំពុងបំពេញការងារនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសសមាជិកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឡានឆាង-មេគង្គ រួម មាន៖ ចិន, មីយ៉ានម៉ា, ឡាវ ថៃ និងវៀតណាមជាដើម។

វគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះ រៀបចំឡើងក្នុងទម្រង់កូនកាត់ ដែលមានអ្នកចូលរួមដោយផ្ទាល់ចំនួន៥០នាក់ និងមួយចំនួនទៀតចូលរួមពីចម្ងាយតាមប្រព័ន្ធ Zoom។

កិច្ចសហប្រតិបត្តិការឡានឆាង-មេគង្គ (Lancang-Mekong Cooperation) ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០១៦ ជាក្របខណ្ឌភូមិសាស្រ្តយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីមួយទៀត ដែលមានលក្ខណៈពិសេសប្លែក ជំរុញដោយកម្លាំងផ្ទៃក្នុង នៃបណ្តាប្រទេសតាមដងទន្លេមេគង្គ ដែលមានប្រជាជនសរុបប្រមាណ ១.៦ពាន់លាននាក់។ ទន្លេដែលមានប្រភពនៅតំបន់ទីបេ ដែលចិនហៅថាទន្លេឡានឆាង បានហូរកាត់ប្រទេសចំនួន៥ រួមមាន៖ មីយ៉ាន់ម៉ា ឡាវ ថៃ កម្ពុជា និងវៀតណាម មានប្រវែងរហូតដល់ ៤,៨៨០គីឡូម៉ែត្រ ហៅថាទន្លេមេគង្គ។

ប្រទេសទាំង៦ បានតភ្ជាប់ភូមិសាស្ត្រដោយភ្នំ ខ្ពង់រាប វាលរាប និងទន្លេ គឺមានមរតកវប្បធម៌ ទំនៀមទំលាប់ ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ចំណងមិត្តភាពដ៏រឹងមាំ និងជាអ្នកជិតខាងល្អ។

កិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ដ៏សំខាន់នេះ គឺបានចូលរួមចំណែកជាគ្រឹះ ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៃប្រទេសអនុតំបន់ និងលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជន ហើយគាំទ្រដល់ការកសាងសហគមន៍អាស៊ាន និងដំណើរការសមាហរណកម្មក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាជំរុញការអនុវត្តរបៀបវារៈ នៃគោលដៅអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ឆ្នាំ២០៣០ផងដែរ៕ 

(សូមអានបន្ត)

លោក ហ្សេលេនស្គី បង្ហាញអំពីអាទិភាពរបស់អ៊ុយក្រែនសម្រាប់កិច្ចចរចា

 

 ភ្នំពេញ:ថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ ហ្សេលេនស្គី បាននិយាយកាលពីថ្ងៃចន្ទថា អាទិភាពរបស់អ៊ុយក្រែនសម្រាប់កិច្ចពិភាក្សាជាមួយរុស្ស៊ីនៅតែដដែល។ យោងតាមរូបលោកបានឱ្យដឹងថា អទិភាពទាំងនោះរួមមានបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងអធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី និងការធានាសន្តិសុខរបស់អ៊ុយក្រែន។

លោកបាននិយាយនៅក្នុងខ្សែវីដេអូមួយដែលបានផ្សព្វផ្សាយនៅលើបណ្តាញតេឡេក្រាមរបស់ការិយាល័យលោកថា «ជុំថ្មីនៃកិច្ចចរចា គឺនៅពេលខាងមុខឆាប់ៗនេះ ព្រោះយើងកំពុងស្វែងរកសន្តិភាព។ អាទិភាពរបស់យើងក្នុងកិច្ចចរចាត្រូវបានគេដឹងរួចហើយ។ អធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពទឹកដីរបស់អ៊ុយក្រែន គឺជាអទិភាពមួយដែលគ្មានការសង្ស័យ។ ការធានាសុវត្ថិភាពប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់រដ្ឋរបស់យើង គឺជាកាតព្វកិច្ច។ គោលដៅរបស់យើង គឺភាពជាក់ស្តែង សន្តិភាព និងការស្ដារឡើងវិញនូវជីវភាពរស់នៅធម្មតានៅក្នុងរដ្ឋកំណើតរបស់យើងឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន»។

នៅពេលមុននេះ ជំនួយការប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ មេឌីនស្គី ដែលដឹកនាំគណៈប្រតិភូរុស្ស៊ីសម្រាប់កិច្ចចរចាបាននិយាយនៅលើបណ្តាញតេឡេក្រាមរបស់លោកថា គណៈប្រតិភូនៃប្រទេសទាំងពីរបានសម្រេចចិត្តធ្វើកិច្ចចរចាបន្ទាប់ដែលជាកិច្ចចរចាទល់មុខគ្នាមួយនៅថ្ងៃទី២៩-៣០ ខែមីនានេះ។ ក្រោយមក ការិយាល័យប្រធានាធិបតីតួកគី លោក រេសេប តាយយីប អេដូហ្គេន បានរាយការណ៍ថា មេដឹកនាំតួកគី និងសមភាគីរុស្ស៊ី លោក វ៉្លាឌីមៀរ ពូទីន បានព្រមព្រៀងគ្នារៀបចំកិច្ចប្រជុំគណៈប្រតិភូនេះនៅទីក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល។

ជុំទីមួយនៃកិច្ចចរចាដែលមានរយៈពេលប្រាំម៉ោងត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងប្រទេសបេឡារុស្សកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ។ វាត្រូវបានបន្តដោយកិច្ចចរចាទល់មុខគ្នា ក៏ដូចជាកិច្ចចរចាតាមប្រព័ន្ធអនឡាញចំនួនពីរដងទៀត៕(ប្រភព TASS បកប្រែដោយលោក យា ចិន្តាខន្តី) សម្រួលផ្សាយដោយ៖ ធូ កុសល

(សូមអានបន្ត)

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន៖ រដូវឃោសនាទាមទារកម្ពុជាក្រោម និងបញ្ចុះថ្លៃសាំង ជិតចូលមកដល់ទៀតហើយ

 (ភ្នំពេញ)៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានថ្លែងថា រដូវទាមទារកម្ពុជាក្រោម និងការដេញថ្លៃសាំង ជិតចូលមកដល់ទៀតហើយ ព្រោះជិតដល់ពេលបោះឆ្នោត។ 

ការថ្លែងបែបនេះរបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ត្រូវបានលើកឡើងក្នុងសម្ពោធដាក់ដំណើរការជាផ្លូវការនូវអគារជំងឺត្រចៀក ច្រមុះ បំពង់ក មិត្តភាពកម្ពុជា-កូរ៉េ នៅមន្ទីរពេទ្យព្រះអង្គឌួង នាព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា កម្ពុជាមិនវ៉ៃយកទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ដែលបានបាត់បង់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏យូរលង់នោះឡើយ។ 

 នៅលើពិភពលោកនេះ ថ្លៃសាំងកំពុងកើនឡើង រាប់ទាំងប្រទេសផលិតប្រេងខ្លួនឯងផងដែរ ដូច្នេះរាជរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្ន ក៏អត់មានសមត្ថភាពដោះស្រាយថ្លៃសាំងនោះដែរ។ 

 ការថ្លែងបែបនេះ គឺដោយសារមានអ្នកខ្លះចូលមកខំមិនថា «សុំឲ្យលើកទ័ពទៅវ៉ៃយកកម្ពុជាក្រោម»។ សម្ដេចថា «សូមទៅវ៉ៃខ្លួនឯងទៅ កម្ពុជាក្រោមបាត់តាំងពីជំនាន់ណាណីនោះ មកឲ្យហ៊ុនសែនទៅវ៉ៃយក។ 

និយាយរឿងស្នេហាជាតិ តើអ្នកណាស្នេហាជាតិជាងព្រះបរមរតនកោដ្ឋទៀត ម៉េចក៏ព្រះអង្គមិនទៅយកកាលពេលព្រះអង្គកាន់អំណាចចន្លោះឆ្នាំ១៩៥៣មកទល់ឆ្នាំ១៩៧០ ហើយលន់ណុលម៉េចក៏មិនទៅយកកាលឆ្នាំ១៩៧០ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥»។ 

 សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ថា បញ្ហានេះគឺបានកើតឡើងកាលពីអតីតកាលមកម្ល៉េះ មិនអាចឲ្យសម្ដេចមកទទួលខុសត្រូវរែកពន់នោះទេ។

 សម្ដេចបានថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា «បន្តិចទៀតរដូវទាមទារកម្ពុជាក្រោមមកដល់ ព្រោះជិតបោះឆ្នោត គេឈ្នះគេនឹងទៅយកកម្ពុជាក្រោម គេឈ្នះគេនឹងទៅយកកោះត្រល់»។ «បន្តិចទៀតក៏ដល់រដូវដេញថ្លៃសាំង បើខ្ញុំឈ្នះ ខ្ញុំនឹងបញ្ចុះតម្លៃសាំងឲ្យនៅត្រឹម២០០០រៀល ឬ៣០០០រៀល»។

 សម្ដេចបានហៅការឃោសនានេះថា «រដូវអួតអាង» ដោយសម្ដេចបានចំអកថា «តិចទៀតរដូវអួតអាងនឹងមកដល់»។ សូមជម្រាបថា ទឹកដីកម្ពុជាក្រោមត្រូវបានអាណានិគមបារាំងបានកាត់ផ្ទេរទៅឲ្យវៀតណាមនៅថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៤៩៕

 

(សូមអានបន្ត)

លោក ហ៊ុន ម៉ានី អញ្ជើញសម្ពោធវិមាននៃការចង់ចាំ អតីតទំនប់អាភាព នៅស្រុកបសេដ្ឋ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ

(កំពង់ស្ពឺ)៖ លោក ហ៊ុន ម៉ានី តំណាងរាស្ដ្រមណ្ឌលកំពង់ស្ពឺ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២នេះ បានអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីសម្ពោធ វិមាននៃការចង់ចាំ អតីតទំនប់អាភាព ហៅមន្ទី៤០១ ដែលមានទីតាំងនៅភូមិត្រពាំងពើក ឃុំកាត់ភ្លុក ស្រុកបសេដ្ឋ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។

ទីតាំងនេះហើយជាទីដែលបនប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល
ពល បានយកមកធ្វើជាមន្ទីរឃុំឃាំង និងសម្លាប់ប្រជាជនស្លូតត្រង់អស់ប្រមាណជាង២ម៉ឺននាក់ ហើយដែលជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅថ្ងៃទី២០ ខែឧសភា មានប្រជាពលរដ្ឋអញ្ជើញមកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺ កំពង់ចាម កណ្តាល តាកែវ និងកំពង់ឆ្នាំង តែងតែមកប្រារព្ធពិធីរំលឹកដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធរបស់សាច់ញាតិរបស់ពួកគាត់ដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតនៅទីនេះ។

ក្នុងគោលដៅដើម្បីសម្រួលដល់ការគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាដើម្បីរក្សាទីតាំងនេះ ឲ្យក្លាយជាទីតាំងប្រវត្តិសាស្រ្តសម្រាប់ការចងចាំ និងរំលឹកដល់ការឈឺចាប់មិនអាចបំភ្លេចបានទៅលើបនប្រល័យពូជសាសន៍ និងសម្រាប់ឲ្យកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយគ្រប់រូបបានចងចាំ ដឹងលឺ និងឃើញផ្ទាល់ភ្នែក លោក ហ៊ុន ម៉ានី និងលោកស្រី បានផ្តួចផ្តើមគំនិតកសាងនូវវិមាន នៃការចងចាំនេះឡើង ដែលរំលេចដោយក្បាច់
ក្បូររចនាបទខ្មែរស្ទើរតែដូចគ្នាទាំងស្រុង ទៅនឹងស្តូបនៃវាលពិឃាតបឹងជើងឯក នៅរាជធានីភ្នំពេញ និងលំអដោយសួនច្បារផ្កាដ៏ស្រស់ស្អាត និងដើមត្នោត៧ដើម ជានិមិត្តរូបនៃថ្ងៃរំដោះ៧មករា ជាថ្ងៃកំណើតទី២របស់យើង។

លោក ឈឿន សុធន អភិបាលស្រុកបសេដ្ឋ បានឲ្យដឹងថា អតីតមន្ទីរ៤០១ ឬគុកទំនប់អាភាព ឬមន្ទីរអាភាព មានទីតាំងស្ថិតក្នុងឃុំកាត់ភ្លុក ស្រុកបសេដ្ឋ ខេត្តកំពង់ស្តី។ ក្រោយរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្តេចសីហនុ ខ្មែរក្រហមកាន់កាប់តំបន់នេះរួមទាំងតំបន់និរតីស្ទើរទាំងអស់ ដ្បិតមូលដ្ឋានតំបន់ភ្នំក្បែរៗនេះ ដែលខ្មែរក្រហមគ្រប់គ្រងជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ ពេលកាន់កាប់ទីតាំងនេះពេញលេញ ខ្មែរក្រហមបានបង្កើតមន្ទីរ៤០១ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ ដោយមានអ្នកគ្រប់គ្រងម្នាក់ឈ្មោះ ដាំ ភាព និងអនុ
ប្រធាន ឈ្មោះ មាស ឆាន់។

សូមគូសបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងភូមិភាគនិរតីនេះ មានមន្ទីរឃុំឃាំងរបស់ខ្មែរក្រហមជាច្រើនដែលបង្កើតឡើងតាំងពីដើមទសវត្ស១៩៧០ ដូចជាមន្ទីរសន្តិសុខក្រាំងតាចាន់ នៅស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ និងមន្ទីរម-១៥ ក្នុងតំបន់៣២ មន្ទីរ១៣ ក្នុងស្រុកអមលាំង និងមន្ទីរម-៩៩ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។

យោងតាមបទសម្ភាសន៍ លោក សុខ ម៉ៅ ដែលជាអតីតជនរងគ្រោះនៅមានជីវិតពីមន្ទីរ៤០១ បានឲ្យដឹងថា នៅពេលខ្មែរក្រហមចាប់មកដល់ដំបូង លោកឃើញបរិវេណគុកនេះ មានដើមឈើធំៗព័ទ្ធជុំវិញ ក្រៅពីនេះមានព័ទ្ធបន្លាលួសជុំវិញទីតាំងគុក។

ក្នុងបរិវេណគុក មានរោងកម្ពស់ប្រហែល ២ ទៅ ៣ម៉ែត្រ ជញ្ជាំងធ្វើពីឫស្ស ដំបូលប្រក់ដែកសង្ក័សី ខាងក្នុងមានគ្រែរនាឫស្សដែលមានកំពស់ជិតមួយម៉ែត្រ។ ខ្មែរក្រហមបញ្ជូនអ្នកជាប់ឃុំមកពីសមរភូមិមុខ ដោយភាគច្រើនចាប់មកពីខេត្តតាកែវ កណ្តាល និងកំពង់ស្ពឺ ហើយច្រើនចោទថា អ្នកស៊ើបការ ឬ «គិញ» អ្នកបើកយន្តហោះ គ្រូបង្រៀន ទាហានរបប លន់ នល់ ព្រះសង្ឃ អ្នកភូមិដែលមិនព្រមដើរតាមមាគ៌ារបស់ខ្មែរក្រហម និងអ្នកទាំងឡាយណាដែលចាត់ទុកថា បានប្រឆាំងនឹងការដឹកនាំ។

ជាក់ស្តែង សុខ ម៉ៅ ដែលមានឪពុកជាមេឃុំ ក្នុងសម័យសម្តេចសីហនុនិងសម័យលន់ នល់ ត្រូវខ្មែរក្រហមចាប់ខ្លួនពីស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល រួចបញ្ជូនជាមួយម្តាយនិងក្មួយប្រុសស្រីពីរនាក់មកមន្ទីរ ៤០១។ ក្រៅពីអ្នកជាប់ឃុំជាជនជាតិខ្មែរ ក៏មានជនជាតិវៀតណាម ដែលនៅពេលនោះជាកងទ័ពវៀតកុង។

អ្នកទោសចុងក្រោយនេះ ត្រូវសម្លាប់ចោលនៅពេលនាំមកដល់ ដោយមិនបានយកទៅសួរចម្លើយនោះទេ។ ការសម្លាប់អ្នកជាប់ឃុំជនជាតិវៀតណាម នាពេលនោះកើតឡើងស្របពេលនឹងមានការបណ្តេញកងទ័ពវៀតណាមពីសំណាក់ខ្មែរក្រហម ព្រមទាំងការបោសសម្អាតជាទូទៅចំពោះប្រជាជនខ្មែរ ដែលមានទំនាក់ទំនងនឹងវៀតណាម នៅអំឡុងឆ្នាំពិសេសកនៅពេលទ័ពវៀតណាមដកចេញពីកម្ពុជាក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស រវាងវៀតណាមខាងជើង និងអាមេរិកកាំង។

នៅមន្ទីរ៤០១ ខ្មែរក្រហមបែងចែក អ្នកទោស» ជាបីប្រភេទ អ្នកជាប់ខ្នោះឈើ (ទោសធ្ងន់) ត្រូវសម្លាប់ទាំងអស់ អ្នកជាប់ខ្នោះដែក និងអ្នកទោសអត់មានដាក់ខ្ចោះ (ទោសស្រាល)។ ខ្មែរក្រហម អនុញ្ញាតឲ្យអ្នកទោសស្រាលទៅដាំបន្លែ ធ្វើស្រវ ចិញ្ចឹមសត្វ លើកទំនប់ រែកដី ជីកប្រឡាយ ជីករណ្តៅដាក់សាកសព និងកាប់គាស់ដើមឈើ។ អ្នកទោសទាំងនោះក៏ដាក់ឃុំឃាំង នៅតាមបរិវេណរោងឃុំឃាំងខុសៗគ្នាដែរ៕

បរិវេណរោងឃុំឃាំងខុសៗគ្នាដែរ៕

(សូមអានបន្ត)